Najem mieszkań w czasie pandemii
Warning: Array to string conversion in /home/server382618/ftp/migracja/site/wp-includes/class-wp-query.php on line 4551
Warning: Array to string conversion in /home/server382618/ftp/migracja/site/wp-includes/class-wp-query.php on line 4551
Najwięcej najemców w wielkich miastach
Na początku września 2020 roku 18% ankietowanych deklarowało, że mieszka w wynajmowanym lokalu. Wskaźnik ten jest istotnie wyższy w przypadku mieszkańców wielkich miast – więcej niż jeden na czterech respondentów z wielkiego miasta zajmuje wynajmowane mieszkanie.
Dlaczego najem?
Ponad połowa najemców jako główny powód najmowania mieszkania podaje ograniczenia finansowe.
Pośród respondentów zamieszkujących w wynajmowanych lokalach, 61% wprost deklaruje, że nie stać ich na własne mieszkanie. Kolejne 9% badanych stwierdziło, że nie chce brać kredytu (większość z nich również z powodów finansowych). Pozostałe 30% to osoby, które cenią mobilność, dostrzegają wygodę i elastyczność najmu lub kierują się jeszcze innymi powodami.
Dla porównania, według danych Eurostatu, w 2019 roku, w sytuacji bez pandemii i bez oznak kryzysu gospodarczego, w całej Polsce przeciętnie 15.9% ludności mieszkało w wynajmowanym mieszkaniu.
Wśród ankietowanych, którzy jako podstawowy powód mieszkania w wynajętym mieszkaniu podali „nie chcę brać kredytu” 53% to ci, którzy oceniają, że nie stać ich na kredyt.
Kolejne 24% to osoby, które pośrednio odnoszą się do sytuacji na rynku sprzedaży mieszkań – czekają na spadki cen (12%) lub wynajem jest dla nich tańszy, niż obsługa kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości (również 12%). Jednak istotna grupa (24%), spośród tych osób, które nie chcą korzystać z kredytu mieszkaniowego, uważa podpisanie umowy kredytowej za zbyt duże zobowiązanie.
To ta grupa, wraz z osobami ceniącymi mobilność, elastyczność i wygodę najmu, ma szansę na trwałe pozostać na rynku najmu i stać się klientami tworzącego się sektora mieszkań wynajmowanych przez właścicieli instytucjonalnych.
Jak najemcy wybierają mieszkania?
Ponad połowa (51%) obecnych najemców wskazała cenę najmu jako jeden
z najważniejszych czynników decydujący o wyborze wynajmowanego mieszkania.
Na drugim miejscu znalazła się lokalizacja (wskazana przez 43% najemców), a na trzecim – stosunek jakości do ceny (ważny dla 24% najemców). Wysoko uplasował się balkon: 18% najemców zadeklarowało, że był to dla nich istotny czynnik przy wyborze mieszkania, co po części może wynikać z obecnej sytuacji epidemicznej. Z drugiej jednak strony bliskość parku okazała się istotna dla zaledwie 8% najemców.
Doświadczenia z wcześniejszym najmem
Ponad połowa ankietowanych najemców (56%) miała doświadczenia z wcześniejszym wynajmowaniem mieszkania, podczas gdy pozostałe 44% nadal mieszka w pierwszym wynajętym mieszkaniu. Najbardziej mobilni są najemcy
w wieku 25-44 lat. Mniej więcej dwóch na trzech z nich mieszka już w kolejnym wynajętym mieszkaniu, podczas gdy wśród starszych osób udział ten sięga około połowy.
Jako główny powód zmiany wcześniej wynajmowanego lokalu na pierwszym miejscu pojawia się lepsza lokalizacja kolejnego mieszkania (wskazana przez 24% najemców), potrzeba zmiany metrażu mieszkania (zwiększenie powierzchni w przypadku 18% respondentów i zmniejszenie
w przypadku 6%), oraz niższa cena najmu (która do przeprowadzki skłoniła 16% najemców). Jednocześnie aż 23% osób wskazuje na przyczyny zmiany mieszkania leżące przede wszystkim po stronie właścicieli mieszkań: 13% respondentów zmieniło wynajmowane mieszkanie, ponieważ nie mogło przedłużyć umowy, a kolejne 10% jako główną przyczynę wyprowadzki podało problemy z wynajmującym.
Najemcy mający negatywne doświadczenia z najmem stanowią mniejszość, jednak w przyszłości staną się ważną grupą docelową dla projektów Built to Rent i innych inwestycji z sektora najmu instytucjonalnego.
Postawy wobec zakupu mieszkania
Spośród wszystkich ankietowanych 15% zadeklarowało, że przed wystąpieniem pandemii rozważało zakup mieszkania lub domu. Najbardziej zainteresowane taką transakcją były osoby w wieku od 25 do 34 lat. W przypadku tej grupy udział osób rozważających przed pandemią zakup mieszkania sięgnął 29%.
Koszty utrzymania mieszkania
Respondenci odpowiedzieli również na pytanie, jak postrzegają poziom swoich obecnych wydatków na mieszkanie w porównaniu z sytuacją przed pandemią. Aż 28% respondentów zaobserwowało wzrost wydatków tej kategorii, przy czym w większych miastach nawet ponad 30% ankietowanych zgłaszało wzrost cen. Wzrost kosztów mógł wynikać zarówno z ogólnej in acji obserwowanej w miesiącach nasilenia pandemii, jak również
z konieczności ponoszenia dodatkowych wydatków w związku z powszechnością pracy z domu i zamknięciem placówek edukacyjnych.
Jedynie 8% ankietowanych zaobserwowało zmniejszenie kosztów mieszkaniowych w okresie pandemii.
Podsumowanie
Pomimo wystąpienia pandemii, spowolnienia gospodarczego i wprowadzenia na szeroką skalę możliwości zdalnej pracy i nauki, najem pozostaje istotnym sposobem realizowania potrzeb mieszkaniowych. Większość najemców wynajmuje mieszkanie z powodu braku możliwości zakupu mieszkania, a cena najmu pozostaje najważniejszym aspektem decydującym o wyborze konkretnej oferty. Jednocześnie na rynku pojawia się istotna grupa osób wybierających najem ze względu na jego zalety (wygodę, elastyczność, sprzyjanie mobilności). To spośród nich rekrutować się będą najemcy mieszkań w projektach PRS realizowanych przez inwestorów instytucjonalnych. Warto również zwrócić uwagę, że w sytuacji pandemii wiele osób zrezygnowało z wcześniej planowanego zakupu mieszkania, w rezultacie część z nich pozostanie dłużej na rynku najmu.
Znacząca część respondentów już zaobserwowała wzrost kosztów mieszkaniowych, a ponad połowa przewiduje wzrost cen najmu w najbliższej przyszłości.
